Τα πρότυπα και η τυποποίηση, έχουν συνδεθεί με τις έννοιες της εμπιστοσύνης, αξιοπιστίας, φερεγγυότητας και ποιότητας, καθώς επίσης των βέλτιστων επιδόσεων και συνεχούς βελτίωσης. Στον υπέροχο κόσμο της ποιότητας, της μετρολογίας, των προτύπων και της αξιολόγησης συμμόρφωσης, στηρίχθηκαν το εμπόριο, οι τέχνες, ο πολιτισμός, η οικονομία. Πριν ξεδιπλώσουμε την ιστορική αναδρομή, καλό είναι να αναφερθούμε σε βασικούς απλουστευμένους ορισμούς:
Πρότυπο (Standard) είναι ένα δημοσιευμένο έγγραφο, ένα κανονιστικό έγγραφο, μια προδιαγραφή που καθιερώνει μια κοινή γλώσσα και περιέχει μια τεχνική προδιαγραφή ή άλλα ακριβή κριτήρια και έχει σχεδιαστεί για να χρησιμοποιείται με συνέπεια, ως κανόνας, κατευθυντήρια γραμμή ή ορισμός.
Τυποποίηση (Standardisation) είναι η δραστηριότητα καθιέρωσης διατάξεων, σε σχέση με πραγματικά ή δυνητικά προβλήματα, για κοινή και επαναλαμβανόμενη χρήση, με στόχο την επίτευξη του βέλτιστου βαθμού τάξης σε ένα δεδομένο πλαίσιο.
Φορέας Τυποποίησης (StandardisationBody) είναι κάθε οργανισμός του οποίου κύριος σκοπός είναι η ανάπτυξη, ο συντονισμός ή η έκδοση υποχρεωτικών ή προαιρετικών τεχνικών προτύπων (σε αυτούς περιλαμβάνονται πχ ο ΕΛΟΤ, DIN, AFNOR, UNE, UNI, SIS, ISO, IEC, ITU, ASTM, IEEE, NIST, κ.α.). To Ευρωπαϊκό Σύστημα Τυποποίησης ηγούνται και συντονίζουν οι CENCENELECETSI. Μέλη των CENCENELEC είναι οι εθνικοί φορείς τυποποίησης των κρατών μελών της ΕΕ και οιEFTA.
Ένα κανονιστικό έγγραφο σχετικό με ένα τεχνικό θέμα, όταν καταρτίζεται με τη συνεργασία των ενδιαφερόμενων μερών (μετόχων, όπως βιομηχανία, έρευνα, πανεπιστήμια, ενώσεις προστασίας καταναλωτών και άλλων εκπροσώπων που έχουν ενδιαφέρον επί του τεχνικού θέματος), μέσω διαδικασιών διαβούλευσης και συναίνεσης, θεωρείται ότι αποτελεί αναγνωρισμένο κανόνα της τεχνολογίας κατά τη στιγμή της έγκρισής του.
Στόχος της τυποποίησης και των προτύπων είναι να εξασφαλίζουν καταλληλότητα για το σκοπό που προορίζονται, συμβατότητα και εναλλαξιμότητα (ικανότητα ενός προϊόντος, μιας διαδικασίας ή μιας υπηρεσίας να χρησιμοποιείται στη θέση ενός άλλου για την εκπλήρωση των ίδιων απαιτήσεων), έλεγχο ποικιλίας, ασφάλεια, προστασία του περιβάλλοντος, προστασία του προϊόντος. Έτσι γίνεται κατανοητό ότι τα πρότυπα είναι πολύ χρήσιμα, σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, γιατί έχουν μεγάλη σημασία για τους καταναλωτές και τους χρήστες, τους κατασκευαστές, το εμπόριο, την επιστήμη και το κράτος, καθώς εξασφαλίζουν καινοτόμες τεχνολογίες και αυξημένη ασφάλεια για την κοινωνία (πχ ασφάλεια στη χρήση, στην πόση & βρώση). Για τους λόγους αυτούς τα πρότυπα είναι συνώνυμα της εμπιστοσύνης& αξιοπιστίας, της αύξησης της αποδοτικότητας & της παραγωγικότητας, της βελτίωσης της επικοινωνίας, της διαφάνειας/συγκρισιμότητας, της διαλειτουργικότητας και της διάδοσης βέλτιστων πρακτικών. Η τυποποίηση σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο, παρέχει προσανατολισμό, ασφάλεια και σαφήνεια μέσω των παραδοτέων της: Πρότυπα (EuropeanNorm, EN) ή (ISO), τεχνικές προδιαγραφές (TS), τεχνικές αναφορές (TR), οδηγίες (Guides) και Έγγραφα τεχνικής συναίνεσης (CWAs - CEN Workshop Agreements).
Το συντομογραφημένο όνομα του οργανισμού -ISO- δεν είναι ακρωνύμιο- προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη ίσος, που σημαίνει ίσος ή ισοδύναμος. Επειδή ο οργανισμός θα είχε διαφορετικά ακρωνύμια σε διάφορες γλώσσες, οι ιδρυτές του οργανισμού αποφάσισαν να τον αποκαλούν με τη σύντομη μορφή, ISO.
Για να διαβάσετε ολόκληρο το περιοδικό γίνετε συνδρομητές.
